نرم افزار مهندسي ژئوتکنيک
پی سنج

ظرفيت باربري مجاز خاک

معمولاً يکي از بخشهاي تکراري در پروسه تهيه گزارش مطالعات ژئوتکنيک، محاسبه ظرفيت باربري مجاز پي هاي سطحي است که در عين حال، هميشه هم ساده نيست. اگر لازم باشد هم گسيختگي برشي و هم نشست به طور همزمان کنترل شوند، نتيجه نهايي بسيار دقيق خواهد شد ولي کار محاسبه را کمي مشکل خواهد کرد. در اين بخش از نرم افزار "پي سنج" مشخصات لايه هاي خاک (تعداد لايه نامحدود) و ابعاد فونداسيون وارد ميشوند. اگر پي از نوع گسترده باشد طول و عرض آن وارد ميشود و اگر نواري باشد L/B آنرا وارد ميکنيد. سپس پارامترهايي مثل ضريب اطمينان گسيختگي برشي، نشست مجاز، ضريب صلبيت پي، ضريب بارگذاري مجدد (Er)، عمق استقرار پي، وزن مخصوص خاک بالاي پي، سطح آب، بارهاي وارد بر پي و ... وارد ميشوند. با فشردن کليد "محاسبه"، در چارت "ظرفيت باربري" 3 منحني زير ترسيم ميشوند (محور افقي آنها عرض پي و محور قائم آنها تنش مجاز است):

• منحني نشست مجاز براي حالتي که کنترل کننده فقط نشست باشد

• منحني کنترل کننده گسيختگي برشي خاک

• منحني باربري مجاز که براي هر عرض، مينيمم دو منحني فوق الذکر را به عنوان ظرفيت باربري مجاز انتخاب ميکند

در چارت "نشست" هم 3 منحني ترسيم ميشود:

• منحني تغييرات نشست تحکيم نسبت به عرض پي

• منحني تغييرات نشست آني (الاستيک) نسبت به عرض پي

• منحني تغييرات نشست کل نسبت به عرض پي
  
   

لازم به ذکر است که در اين نسخه از نرم افزار "پي سنج"، تاثير سطح آب در گسيختگي برشي شامل محاسبه H و وزن مخصوص موثر (g_e) اعمال ميشود. در خصوص نشستهاي تحکيم نيز براي لايه هاي رسي که بالاتر از سطح آب قرار دارند، نشست تحکيم نيمه اشباع (با استفاده از ضرايب اسکمپتون و بيروم) محاسبه ميشود. با در دست داشتن منحني هاي باربري مجاز و نشست نسبت به عرض پي، براي L/B هاي مختلف، عملاً ضمن تسهيل کار مهندس محاسب، تمامي ابعاد محتمل براي شالوده ها پوشش داده ميشود.

با فشردن کليد "ريز محاسبات" کليه مراحل محاسبات گسيختگي برشي و نشست با تمام جزئيات به صورت فايل متني آماده شده و نمايش داده ميشود. با ارسال دستور چاپ، دفترچه محاسبات تهيه و چاپ ميشود. براي مشاهده نمونه دفترچه محاسبات اينجا کليک کنيد. چنانچه مايل باشيد اين نمودارها را در Excel داشته باشيد کافيست در قسمت کليد "تهيه فايل Excel" را فشار دهيد. فايل Excel حاوي ريز محاسبات، نمودارهاي ظرفيت باربري و نشست و همچنين جدول Ks تئوريک (Q/S) به صورت اتوماتيک براي 5 نسبت L/B مختلف تهيه و ترسيم ميشود (بحث Ks را اينجا ببينيد). اين L/B ها در قسمت "تنظيمات برنامه" قابل تعريف هستند.

تصويري از نمونه فايل اکسل تهيه شده توسط "پي سنج" در زير مشاهده ميشود و نمونه ای از اين فايل را ميتوانيد از اين آدرس دانلود کنيد:

 

تمام نمودارهاي ترسيم شده در برنامه قابل تنظيم و ذخيره با فرمتهاي گرافيکي و Excel هستند. همچنين با کليک بر روي نمودارها، Scale محورها و فواصل Gridlineها را ميتوان تنظيم کرد. هريک از منحني ها نيز جداگانه قابل چاپ هستند.